اجزای تشکیل دهنده قالب سنبه و ماتریس چیست؟

اصلی­ ترین قسمت­ های تشکیل دهنده قالب سنبه و ماتریس عبارتند از سنبه، ماتریس، کفشک­ ها، میل راهنما، بوش ­ها، توپی (مشتی یا شانک) و پین استپ

خدمات ساخت قالب سنبه و ماتریس و برش

این قالب یکی از مهمترین و کاربردی­ترین تجهیزات تولید فلزی به حساب می آید و در مدل­های مختلف ساخته می­شود. و در تمامی آنها عمل برش توسط دو قسمت سنبه (نری ) و ماتریس (مادگی) که شکل خاص مورد نظر را از روی ورق خام برش می­دهند و با استفاده از قطعات خاص به کار رفته در قالب­ها عمل خم و شکل­دهی نیز بر روی آنها انجام می­شود قالب­های سنبه و ماتریس از قطعات مختلفی تشکیل شده است که اصلی­ترین آن­ها سنبه، ماتریس، کفشک­ها، میل راهنما و بوش­ها هستند.

طراحی و ساخت قالب سنبه و ماتریس

از جمله مزیت­ های استفاده از قالب سنبه و ماتریس می ­توان به افزایش سطح تولید، مقرون به صرفه بودن، همسانی در شکل، اندازه و ظرافت قطعات اشاره نمود و از آنجائی که برای ساخت قالب از فولاد استفاده می­ شود از مقاومت بالایی در برابر ضربه برخوردار می­ باشد.

  • سنبه:

سنبه­­ ها نقش نری را برعهده دارند و اغلب در کفشک بالا نصب می­ گردند. پس از ساخت سنبه عملیات حرارتی یا به اصطلاح سخت­ کاری بر روی آنها صورت می­ گیرد و سبب بالا رفتن استحکام آنها از لحاظ سایشی می­ گردد. لازم به ذکر است که تمامی مراحل ماشین کاری اعم از سوراخ­ ها، رزوه­ ها و سوهان­ کاری پیش از مرحله سخت کاری می بایست صورت پذیرد زیرا پس از این عملیات ماشین­ کاری بر روی آنها فقط توسط ابزارهای خاص می ­تواند صورت پذیرد.

  • ماتریس:

نقش مادگی بر عهده ماتریس است و اغلب بر روی کفشک پایین نصب می­ گردد و هم جنس با سنبه می­ باشد. (بیشترین فولادی که در ساخت قالب سنبه و ماتریس استفاده می­ گردد SPK می­ باشد.)

  • سنبه­ گیر:

گاهی اوقات امکان نصب سنبه بر روی کفشک مقدور نمی­ باشد برای همین می بایست از سنبه ­گیر برای نگه داشتن سنبه استفاده نمود و آن را بر روی کفشک بالا نصب نمود.

  • کفشک ­ها:

سنبه و ماتریس و دیگر قطعاتی مورد استفاده در قالب می بایست در جایی استقرار پیدا کنند و برای این منظور از کفشک­ ها استفاده می­ شود و معمولا جنس آنها از چدن و یا فولاد می باشد. قطعاتی مانند سنبه، بوش ­ها، ورق ­گیر و توپی در کفشک پایین و قطعاتی مانند ماتریس، میل راهنما و بیرون­ انداز در کفشک بالا نصب می­ گردد.

  • میل راهنما:

در قالب سنبه و ماتریس نیاز به قطعه­ ای برای هدایت مسیر در کفشک پایین می ­باشد که میل راهنما این نقش را بر عهده دارد.

  • بوش راهنما:

علاوه بر میل راهنما، بوش راهنما نیز وظیفه هدایت مسیر در کفشک بالا را بر عهده دارد به طوری که میل راهنما به جای عبور از کفشک بالا از بوش راهنما عبور می ­نماید.

  • بیرون ­انداز:

قالب سنبه و ماتریس پس از ساخته شده بر روی پرس نصب می­ گردند تا عملیات پرس­کاری بر روی آنها صورت پذیرد و قطعه تولید گردد، از آنجائی که ورق خاصیت فنری دارد هنگامی که داخل ماتریس می­ رود به دیواره ماتریس می چسبد و بیرون آوردن آن کار بسیار دشواری می­ باشد بدین منظور قطعه­ ای به نام بیرون ­انداز داخل ماتریس جاساز می­ گردد تا قطعه تواید شده را به بیرون هدایت نماید و نیروی آن توسط فنر مکانیکی، هیدرولیک، پنوماتیک و … تامین می­ گردد.

  • ورق ­گیر:

برای جلوگیری از بلند، چروک و یا پاره شدن قطعه از ورق ­گیر استفاده می­ شود که بر روی کفشک بالا نصب می­ گردد.

  • توپی (مشتی یا شانک):

در مرحله پرس ­کاری می بایست قالب به دستگاه پرس متصل گردد و برای این منظور از توپی استفاده می ­شود به طوری که یک سمت آن به کفشک قالب و سمت دیگر به دهانه پرس متصل می­ گردد.

  • پین استپ:

برای انجام عمل برش و به حداقل رساندن دوریز ورق پین استپ را در داخل قالب نصب می­ کنند تا در زمان برش قالب این پین در جاهای معینی توقف نماید.